Praca od zawsze stanowiła jeden z najważniejszych filarów w życiu człowieka, zaspokajając rozliczne potrzeby ekonomiczne i pozaekonomiczne. W szeroko rozumianym pojęciu określa pozycję człowieka w społeczeństwie, definiuje go jako jednostkę oraz część większej, integralnej grupy ludzi. Szczególnego znaczenia nabiera praca w przypadku osób niepełnosprawnych. Dlaczego? Praca pozwala zaspokoić – większe niekiedy niż w przypadku osób zdrowych czy sprawnych – potrzeby finansowe, podyktowane m.in. koniecznością leczenia. Ponadto praca umożliwia spełnienie wielu niezwykle istotnych potrzeb pozaekonomicznych. Najbardziej kluczowe z nich to:
- potrzeba samorealizacji
- potrzeba kontaktu z drugim człowiekiem i przeciwdziałanie izolacji społecznej
- spełnienie własnych ambicji
- wzmocnienie poczucia własnej wartości
- wypracowanie siły woli, oswajanie się z nowymi i problematycznymi sytuacjami, wypracowanie odpowiedniego schematu myślowego i emocjonalnego.
Jaką rolę pełni rehabilitacja kompleksowa w aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych? Ile powinna kosztować kompleksowa rehabilitacja osoby niepełnosprawnej czy po wypadku? W jakim stopniu ICF może pomóc określić koszty rehabilitacji? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w drugiej części wywiadu z prof. Jolantą Kujawą, członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji i kierownikiem Katedry Rehabilitacji i Kliniki Rehabilitacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Zapraszamy do lektury i zachęcamy do komentowania wywiadu oraz zadawania pytań Pani Profesor, które wraz z odpowiedziami opublikujemy na łamach WatchDogPfron.
Każdego roku około 1 mln osób niepełnosprawnych korzysta ze wsparcia PFRON-u. Celem różnego rodzaju projektów jest aktywizacja zawodowa czy likwidacja barier utrudniających codzienne funkcjonowanie. Do najbardziej „powszechnych i lubianych” należą dotacje do turnusów rehabilitacyjnych, zakup sprzętu rehabilitacyjnego, a także zakup artykułów i wyrobów medycznych.
Ogłoszona jakiś czas temu przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych nowa wykładnia instytucji dofinansowania wynagrodzeń zatrudnionych osób niepełnosprawnych (SOD) jako zachęty do zatrudniania osób niepełnosprawnych wzbudza nie tylko emocje, ale także wywołuje potrzebę pilnych i znaczących zmian systemu motywowania pracodawców do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Potrzeba ta wynika także z faktu, że nowa interpretacja w zupełnie innym świetle stawia towarzyszący SOD-owi system warunków, które musi spełnić pracodawca, aby SOD otrzymać i zatrzymać. Jeżeli bowiem mówimy o zachęcie do zatrudniania, to w tym kontekście zupełnie niezrozumiały i kontrskuteczny staje się tworzony przez wiele lat i funkcjonujący obecnie system drakońskich kar, jakie dotykają pracodawców naruszających (często nie z własnej winy) zasady warunkujące otrzymanie dofinansowania.
Jak zachęcić najciężej poszkodowane, bierne zawodowo osoby z niepełnosprawnością do podjęcia pracy? Odpowiedź wydaje się oczywista. Trzeba rozwinąć i wzmocnić ich zdolność do zatrudnienia. Podnieść kwalifikacje i kompetencje. Zwiększyć poczucie własnej wartości. Wzmocnić zdolność do samodzielnego życia. Zdecydowanie większe wysiłki i nakłady należy skierować na ich kompleksową rehabilitację tzn. precyzyjną ocenę stanu zdrowia i funkcjonowania, rehabilitację medyczną i psychologiczną, podnoszenie poziomu kompetencji społecznych i ogólnych.