Czas stworzyć kompleksowy system wsparcia osób niepełnosprawnych

7 grudnia 2016 r. w Senacie odbyła się konferencja „Zdrowie, aktywność, konstruktywność. Wyzwania polityki zdrowotnej i społecznej wobec osób niepełnosprawnych” zorganizowana przez Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego wspólnie z Przewodniczącym Koalicji na rzecz Zdrowego Starzenia się i Prezesem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Podczas spotkania dyskutowano m.in. o problemach związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych w Polsce. Marszałek Stanisław Karczewski, otwierając konferencję zaznaczył, że sprawy związane z aktywizacją osób niepełnosprawnych są niezwykle istotne, dlatego niezbędne jest podejmowanie odpowiednich działań przez państwo. Dodał także, że za sprawą nowych technologii żyjemy w rzeczywistości sprzyjającej osobom niepełnosprawnym.

Robert Kwiatkowski, Prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zwrócił z kolei uwagę na niski wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce. Wskazał, że u nas aktywnych zawodowo jest zaledwie 24% osób niepełnosprawnych, podczas gdy w innych krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten wynosi ok. 45%. W jego ocenie należy stworzyć polski system wsparcia osób niepełnosprawnych. „Musimy zbudować taki system, który zlikwiduje bariery i który będzie przyjazny przy zatrudnianiu” – zaapelował. „Więcej pieniędzy w systemie nie będzie. Możemy walczyć o miliard czy dwa, ale to niewiele zmieni, ponieważ potrzeby osób niepełnosprawnych są nieograniczone. Jeżeli dołożymy do systemu 50 miliardów, to te pieniądze zostaną wydane, natomiast jeśli dobrze zbudujemy system, to w ramach tych samych pieniędzy osiągniemy oszczędności rzędu 30-35%” – dodał.

Krzysztof Michałkiewicz, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, przypomniał natomiast, że – zgodnie z Konwencją ONZ – osoby niepełnosprawne mają takie same prawa jak osoby pełnosprawne. Prawa te nie zawsze są jednak przestrzegane, przez co możliwości osób niepełnosprawnych są ograniczone.

Podczas briefingu poprzedzającego konferencję Pełnomocnik Rządu zapowiedział ponadto, iż Ministerstwo pracuje nad założeniami Narodowego Programu Zatrudnienia Osób Niepełnosprawnych realizowanego w ramach strategii Mateusza Morawieckiego, Ministra Rozwoju i Finansów (zobacz: Zapowiedź „Strategii na rzecz osób niepełnosprawnych” oraz „Narodowego Program Zatrudnienia Osób Niepełnosprawnych”). Wyjaśnił, że program ten ma służyć nie tylko podniesieniu poziomu aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych, ale także przyczynić się do rozwiązania problemów polskiej gospodarki. Dodał, że aby jego założenia mogły zostać zrealizowane, niezbędne jest kompleksowe myślenie o potrzebach osób niepełnosprawnych.

Podczas konferencji niejednokrotnie zwracano uwagę na problem deinstytucjonalizacji opieki i wsparcia osób niepełnosprawnych. Padały słowa, że aby stworzyć kompleksowy program na rzecz osób niepełnosprawnych, potrzebna jest współpraca wielu resortów, ponieważ obecnie osoby niepełnosprawne otrzymują pomoc silosową. Zdaniem Jarosława Pinkasa, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia, stopniowo zaczyna się to jednak zmieniać. „Powoli zaczynamy pracować tak, jak powinien pracować rząd, czyli jak drużyna” – zaznaczył. Zadeklarował także, że Ministerstwo Zdrowia chciałoby wraz z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej realizować kompleksowy program na rzecz osób niepełnosprawnych. „To smutna konstatacja, ale najlepiej zaopatrzeni są ci, którzy są najlepsi w staraniach o to, by być najlepiej zaopatrzonymi. Niepełnosprawni tacy nie są. To właśnie ich powinniśmy najbardziej wspierać i to na nich powinien być położony szczególny nacisk” – zaapelował.

Iza Rutkowska