„Aby być szczęśliwym, trzeba pragnąć, działać i pracować, taki jest porządek przyrody, której życie polega na działaniu.” Choć autorem tej myśli jest francuski filozof, który urodził się w XVIII wieku, nie można odmówić jej aktualności. Praca jest ważnym elementem naszego życia, tworzy w nas poczucie sensu, nadaje dniom konkretny rytm, mobilizuje do ciągłego rozwoju. Gdy człowiek traci możliwość spełniania się w ten sposób, nie pozostaje to bez wpływu na jego zdrowie psychiczne.
Dlatego Opiekunowie PZU już od kilku lat, wspólnie z Fundacją Oceny Kapitału Ludzkiego, prowadzą specjalny program pod hasłem „Rozpoznanie kompetencji społeczno – zawodowych kluczem do samorealizacji”. Jest on adresowany do naszych klientów, którzy w wyniku wypadku komunikacyjnego stali się niepełnosprawni i utracili możliwość wykonywania dotychczasowego zawodu. Celem programu jest pomoc tym osobom w podjęciu pracy zgodnej z ich kwalifikacjami, kompetencjami i predyspozycjami.
– Inicjatywę tę kierujemy do osób poważnie poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych – mówi Sophia Smith Wawrzynowicz, kierownik zespołu Opiekunów PZU – Jest to kontynuacja działań zorientowanych na człowieka, których głównym założeniem jest – oprócz wypłaty rekompensaty za doznane obrażenia ciała – wszechstronne wsparcie w prowadzeniu rehabilitacji społecznej i zawodowej tejże grupy osób.
Klienci, którzy zostali zakwalifikowani do programu, w ośrodku, prowadzonym przez Fundację Oceny Kapitału Ludzkiego, poddawani są indywidualnej ocenie kwalifikacji, predyspozycji i kompetencji z uwzględnieniem czynników wpływających na ich funkcjonowanie społeczne i zawodowe. Ważnym elementem są indywidualne zdolności i preferencje. Na podstawie analizy i wniosków płynących z oceny osoby badane uzyskują informacje o możliwości zatrudnienia i kierunkach rozwoju zawodowego.
– Takie podejście umożliwia odpowiedni dobór stanowiska – wyjaśnia Małgorzata Zakrzewska Prezes Fundacji Oceny Kapitału Ludzkiego. – Nad przebiegiem tego procesu czuwają m.in. psycholog, doradca i diagnosta zawodowy, specjalista w dziedzinie psychometrii oraz fizjoterapeuta. Osoby niepełnosprawne dostają fachowe wsparcie w różnych obszarach. Takie kompleksowe podejście pozwala im szybciej i lepiej wrócić do równowagi życiowej.
Wykwalifikowani eksperci sprawdzają także zakres potrzeb, których spełnienie jest niezbędne do wsparcia osoby niepełnosprawnej w powrocie lub wejściu na rynek pracy. To mogą być np. dodatkowe kursy i szkolenia w zakresie kompetencji miękkich. Dla jednej z uczestniczek projektu konieczne było jeszcze zorganizowanie pomocy psychologicznej w formie indywidulanych sesji.
Ostatni etap to znalezienie miejsca pracy, wsparcie w utrzymaniu zatrudnienia oraz wsparcie pracodawców w spełnieniu wymogów formalnych związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych.
– Klienci PZU, którzy biorą udział w programie, mieszkają w różnych częściach Polski, są w różnym wieku, każdy z nich ma też inne wykształcenie i doświadczenie zawodowe – tłumaczy Renata Leśniewska Opiekun PZU z woj. mazowieckiego – Najważniejsze jest więc indywidualne podejście do każdego z nich, uwzględnienie ich potrzeb, rodzaju niepełnosprawności, charakteru, stanu psychicznego.
Z tego względu w ramach projektu zostało zorganizowane szkolenie i warsztaty dla Opiekunów PZU. Otrzymali oni także materiały i wskazówki dotyczące motywowania i wspierania podopiecznych w decyzji o powrocie do aktywnego życia zawodowego. Ich rola jest nieoceniona w tym procesie.
– To, czego nauczyłam się na szkoleniu, bardzo przydaje mi się w rozmowach z naszymi rentobiorcami – najważniejsze jest jasne i zrozumiałe przekazanie korzyści płynących z aktywizacji. Osoba, do której kierujemy program ma zazwyczaj wiele wątpliwości, na które staramy się rzetelnie odpowiedzieć.
Sam fakt, że mogłam zobaczyć, jak w praktyce wygląda ocena kompetencji i kwalifikacji pomógł mi w przekonaniu Pani Alicji do wzięcia udziału w programie. Uważam też, że kluczowa jest również opieka Fundacji nad osobami podejmującymi pracę – dodaje Renata Leśniewska.
– Korzyści z uczestnictwa w programie jest wiele – mówi Beata Urbańska, psycholog w Fundacji Oceny Kapitału Ludzkiego. – Nie zawsze jest to proste, ale zawsze się opłaca. Zaledwie po kilku tygodniach od podjęcia pracy można zauważyć pozytywne zmiany nie tylko w sferze materialnej ale m.in. wzmocnienie poczucia własnej wartości, poprawia się stan zdrowia zarówno psychicznego, jak i fizycznego, wzrasta poczucie przydatności, osoby stają się bardziej aktywne w życiu społecznym oraz bardziej otwarte na nowe znajomości.
Potwierdzają to sami zainteresowani. Wskutek wypadku pani Alicja doznała stłuczenia pnia mózgu w następstwie czego cierpi na niedowład prawych kończyn, ma też uszkodzony nerw wzrokowy oraz zaburzenia pamięci. Udział w programie pozwolił wrócić jej do równowagi psychicznej, a także znaleźć nowy sens życia.
– Było warto, choć nie przyszło mi łatwo opuścić bezpieczny azyl, gdzie wszystko było przewidywalne, gdzie nic się nie mogło wydarzyć – przyznaje pani Alicja. – Poszerzyła się moja sfera życia, są już wymierne zyski, mam plany na przyszłość, które wcześniej wydawały mi się nieosiągalne, jestem niezależna finansowo. Czuję się równorzędnym partnerem w swoim małżeństwie, mam poczucie, że mogę sobie poradzić!
